Partiyaning Namangan viloyati Kengashida kengaytirilgan yig&lsquo;ilish bo&lsquo;lib o&lsquo;tdi. Unda partiya Markaziy kengashi raisi o&lsquo;rinbosari Mirodil Abdurahmonov, viloyat kengashi devoni xodimlari, tuman va shahar Kengashlari raislari, mahalliy deputatlar ishtirok etdi.
&nbsp;
Yig&lsquo;ilishda viloyat Kengashining 2023-yil yakunlari, 2024-yilda amalga oshiriladigan ishlar yuzasidan Kengash raisi Dilnoza Azizovaning axboroti eshitildi. Shundan so&lsquo;ng M.Abdurahmonov so&lsquo;zga chiqib, saylov qonunchiligiga kiritilgan so&lsquo;nggi o&lsquo;zgartirishlar, 2024-yil &ndash; saylov yilidagi ustuvor vazifalar haqida gapirdi.
&nbsp;
So&lsquo;zga chiqqan xalq vakillari esa Namangan viloyatida &ldquo;Milliy tiklanish&rdquo; demokratik partiyasining o&lsquo;ziga yarasha o&lsquo;rni borligini, deputatlarning ishtiyoqi balandligini, xalq ichida yurib, murojaatlarni eshitish, muammolarni hal qilish eng asosiy vazifaga aylanganini taʼkidladi. Bu yilgi saylovlarda faol bo&lsquo;lib, albatta, maqsadga erishajagini, chunki saylovchilarning partiyaga, deputatlarga bo&lsquo;lgan ishonchi yuqoriligini qayd etdi.
&nbsp;
Partiya Markaziy kengashi raisi o&lsquo;rinbosarlari ishtirokida Xorazm, Samarqand va Navoiy viloyatlarida ham hisobot yig&lsquo;ilishlari bo&lsquo;lib o&lsquo;tdi.

Hududiy Kengashlarda kengaytirilgan yig‘ilishlar bo‘lib o‘tmoqda

Partiya Nizomi va Dasturi

Saylovoldi Dastur

Partiya Tarixi

Yoshlar Qanoti

Ayollar Qanoti

Partiya

Partiya Rahbariyati

Markaziy Kengash Ijroiya Qo'mitasi

Markaziy Kengash Nazorat-Taftish Qo'mitasi

Rahbariyat

Oliy Majlis Qonunchilik Palatasidagi Fraksiya A'zolari

Oliy Majlis Senati Partiya A'zolari

Deputatlar

Yangiliklar

E'lon

Foto-galereya

Video galereya

Nuqtai nazar

Gazeta

Ko'p so'raladigan savollar

Matbuot xizmati

Aloqa

Partiyaga a'zo bo'lish

Ta’lim-tarbiya kelajak shakllanadigan soha. Bu yerda kelajakni shakllantiradigan fidoyilar ishlaydi va ular qahramonlardir.

uz Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipisicing elit. Nihil, harum!

Partiya Markaziy kengashi “Yoshlar qanoti” tashabbusi bilan sirdaryolik yoshlarning Yoshlar parlamenti vakillari bilan uchrashuvi va uning doirasida bir necha tadbirlar tashkil qilindi.
 
Jumladan, Baxt shahridagi Respublika o‘quv-tarbiya muassasasida yoshlar bilan ochiq muloqot o‘tkazilib, ularga Yoshlar parlamenti faoliyati hamda yoshlar siyosati bo‘yicha qonunchilikdagi so‘nggi o‘zgarishlar haqida maʼlumotlar berildi. So‘ngra muassasa o‘quvchilaridan tashkil topgan besh jamoa o‘rtasida “Zakovat” intellektual o‘yini tashkil etildi. G‘oliblar partiyaning esdalik sovg‘alari bilan taqdirlandi.    
 
Kunning ikkinchi yarmida viloyat Savdo-sanoat palatasida gulistonlik yoshlar bilan uchrashuv tashkil qilindi. Ochiq muloqotda viloyat Kengashi raisi Norbobo Soatov va Yoshlar parlamenti aʼzolari so‘zga chiqib, partiya tizimida yoshlarning o‘rni hamda so‘nggi yillarda Yoshlar mamlakati – O‘zbekistonda kelajagimiz egalarini maʼnan yetuk, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, zamonaviy bilimlarni egallashi uchun yaratilgan shart-sharoitlar,  haqida gapirdi, savollariga javob qaytardi.
 
– Mamlakatimizda barkamol, maqsadga intiluvchan va serg‘ayrat yoshlarni tarbiyalash, munosib taʼlim berish har doim ustuvor vazifa bo‘lib kelgan. Chunki Vatanimiz kelajagi yoshlarimizning intellektual salohiyati bilan bog‘liq, – dedi Norbobo Soatov.

Vatanimiz kelajagi yoshlar intellekti bilan bog‘liq

Partiya Markaziy kengashida “Sunʼiy intellektning xatar va foydali jihatlari” mavzuida navbatdagi o‘quv bo‘lib o‘tdi.
 
“Sunʼiy intellekt” atamasi o‘tgan asrning 50-yillarda paydo bo‘lgan bo‘lsada, 80-yillarga kelib kashfiyot sifatida eʼtirof etildi. Asrimiz boshlarida esa olimlar ushbu yo‘nalishga eʼtiborni kuchaytirib, turli dasturlar yaratishni boshladilar. Sohani moliyalashtiradigan yirik kompaniyalar paydo bo‘ldi. Natijada bu borada yangi texnologiyalar, dasturlar soni keskin oshib, raqobat kuchaydi, sunʼiy intellekt vositalari mukammallashib bordi.
 
Tabiiyki, bunday omillar insoniyat oldida “Sunʼiy ong xavfmi yoki imkoniyat?”, “Sunʼiy intellekt” rivoji ishsizlikni kuchaytiradimi?”, “Nahot endi insoniyatni robotlar boshqarsa?” kabi javob berishi qiyin bo‘lgan savollarni tug‘dirdi. Umuman, O‘zbekistonda bu borada qanday ishlar qilinmoqda? Aynan qanday sohalarda undan keng foydalanish mumkin?
 
O‘quvda ushbu savollarga batafsil javob qaytarildi. Ayniqsa partiya tizimida “Sunʼiy intellekt” xizmatidan qanday foydalanish mumkinligini amaliy ishlar bilan ko‘rsatib berildi.
 
Aslan Tajiyev,
partiya Markaziy kengashi yetakchi mutaxassisi

Sunʼiy ong xavfmi yoki imkoniyat?

2017-yilda 131 ta nashriyot, 1815 ta matbaa korxonasi davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan bo‘lsa, 2020 yilga kelib nashriyotlar soni 200 dan oshgan.
 
Davlat ulushiga ega bo‘lgan nashriyotlar esa 47 taga yetgan. Bu ko‘rsatkichlar 2016-yilga nisbatan xususiy nashriyotlar soni 288 foizga oshganini ko‘rsatmoqda.
 
Zotan, 2020-yili jami nashriyot-matbaa korxonalarining yillik ishlab chiqarish quvvati 273,6 million nusxaga yetgan.
 
Lekin afsuski, sifatga, kitoblar mazmuniga kelganda aksariyat noshirlarimiz sezilarli darajada oqsay boshladilar.
 
Bunga birgina «Adabiyot uchqunlari» nashriyotida chop etilgan «O‘zbek xalq ertaklari» rukni ostidagi «Oltin olma» (muallif A. Najmiddinov) ertak kitobi ham misol bo‘lishi mumkin. Tan olish kerak: endi-endi tafakkuri shakllanib kelayotgan avlodga mo‘ljallangan kitobdagi xatolar katta avlod vakillarining loqaydligi mahsuli, xolos. Eng yomoni, ertakdagi “hazm” qilib bo‘lmaydigan ushbu jumlalar orsizlikni targ‘ib qilayotgandek, go‘yo: «Bir zamonda ikki yigit maktabda birga o‘qishgan ekan, shunda ulardan biri gapdan gap chiqib, «do‘stlikning hurmati, katta bo‘lib uylansam, birinchi kunni xotinim sening uyingda o‘tkazadi», debdi...
 
Qayd etish joizki, globallashayotgan dunyoda hatto, bog‘cha bolasini fikrlashi ham chaqmoq tezligida. Shundoq ham yosh avlodni mutolaaga oshno qilish qiyin kechayotgan bir paytda yuqoridagidek kishi g‘azabini qaynatadigan “kitobcha”larning ko‘payib borayotgani ushbu sohadagi inqirozdan dalolatdir. Pedagoglik faoliyatimda ko‘p bora badiiy adabiyotimizdagi bu kabi qusurlarga duch kelganman. Va, bu hol kun sayin «bolalayotgani» noshirlik tizimini jiddiy o‘rganish, tahlil qilish va nazoratga olishni taqozo etayotir. Qo‘limga shu kabi “sho‘r” ertak tushib qolsa, unga tuzatish kiritib o‘qib beraman. Ammo ularning o‘zi buni o‘qisa-chi? Tushunmagan jumlalarini tushuntirish asnosida qiynalasan, kishi.
 
Mahmudxo‘ja Behbudiyning 1913-yil 30-iyul kuni “Samarqand” gazetasida chop etilgan «Millatlar qanday taraqqiy etarlar?» sarlavhali maqolasida shunday so‘zlar bor: «Har millatning ulamosi, ahli qalami, mutafakkiri o‘z millatining oyandasi uchun yo‘l ko‘rsatur, mashvarat berur, millat axloqining islohi uchun masjidlarda pand va nasihat berur, maktab va madrasalarda dunyo va oxiratda kerak ilm va fan, taʼlim berarlar, kitob va gazet ila ummatni muslihi uchun bahs va mukolamalar qilurlar». Behbudiyning fikricha, quyi va yuqori maktabning isloh etilishi millatning isloh etilishiga olib keladi. Unga ko‘ra, millatning isloh etilishi barcha targ‘ib qilishi kerak bo‘lgan milliy g‘oyadir.
 
Shuningdek, yuqoridagi maqolada jadid bobomiz «Mil-latning yosh bolalari maktabda, lekin bizniki hammollikda va gadoylikda», deya o‘kinadi. Bu o‘kinch kecha-kechagacha bizga ham begona emas edi. Boisi, maktab o‘quvchilari, baʼzan boshlang‘ich sinf o‘quvchilari ham o‘quv yilini nomiga maktabda birinchi qo‘ng‘iroqni chalish bilan boshlar, birinchi chorakni paxta dalasida yakunlardi. Shukrki, u kunlar tarixda qoldi. Endi millatning bo‘lajak bunyodkorlari bo‘lgan bolalar o‘quv yilini dalada emas, shinamgina sinfxonalarda boshlashyapti. Ammo bugunga kelib yosh avlod maʼnaviyatini to‘g‘ri, qusursiz shakllantirish eng dolzarb muammoga aylanyaptiki, uning ishtirokchilari aynan ziyoli qatlam vakillari ekani kishini chuqur o‘yga toldiradi.
 
Yana mavzuga qaytsak: boshlang‘ich sinf o‘quvchilari bilan ishlash shubhasiz har qanday o‘qituvchidan ikki karra ko‘p kuch, bilim va sabr-toqat talab qiladi. Darsda yarmi uyqusirab, yarmi nonushta ilinjida tanaffus kutayotgan, yana bir qismi boshqa ehtiyojlar vajidan qo‘l ko‘tarib charchamaydigan, o‘yinqaroq 24 (ayrim sinflarda ko‘proq ham) bolaga mantiqan fikrlash, to‘g‘riyu, noto‘g‘rini farqlashni o‘rgatish uchun albatta, xalq pedagogika-sidan foydalanaman. Tabiiyki, bu o‘rinda turli nashriyotlarda «O‘zbek xalq ertaklari» rukni ostida chop etilayotgan kitob-larga murojaat qilishga to‘g‘ri keladi. Ahvol esa o‘zingizga maʼlum. To‘g‘ri, didaktik adabiyotlarning hammasini ham nuqsonli deyish noto‘g‘ri. Lekin ko‘plab xususiy noshirlar kim o‘zarga, mijoz ko‘paytirishu g‘aznani to‘ldirishga ishlashyapti, xolos. Chop etayotgan kitoblarining mazmuni esa ahamiyatsizdek ular uchun. Oxir-oqibat savodsiz muallif, savodsiz tarjimon ko‘rpasida tetapoya bo‘lgan kitoblar peshtaxtalarni to‘ldiryapti.
 
Shu o‘rinda yana bir og‘riqli muammo: kitobxonlikning noyob xislatga aylanib borayotgani haqida ham ikki og‘iz mulohaza yuritsak.
 
Manbalarda qayd etilishicha, 2022-yilda O‘zbekistonda 1100 nomda jami 2,1 mln. nusxa kitob va broshyuralar chop etilgan. Bu davrda mamlakatda 19 yoshgacha 13,1 mln. nafar fuqaro bo‘lib, ularning har biriga 0,15 do-nadan (bitta ham emas!) kitob to‘g‘ri kelgan. Agar bu kitoblar ichidan bolalar va o‘smirlarga mo‘ljallanganlari ajratib olinsa, nisbat yana-da kamayishi aniq. Taqqoslanganda ayni davrda har bir amerikalik bola va o‘smirga salkam 3,5 tadan kitob to‘g‘ri kelarkan. Vaholanki, g‘arbdan ko‘ra, sharqona tarbiyada ko‘proq kitob o‘qish targ‘ib qilinmaydimi? Lekin amalda buning aksi bo‘lyapti.
 
Xalqaro tadqiqot instituti o‘tkazgan so‘rovnoma natijalariga ko‘ra, 2016-yili dunyoning eng kitobxon millati deb xitoyliklar tanlanibdi. So‘rovnomaga javob bergan xitoyliklarning 70 foizi har kuni yoki har haftada aqalli bir marta kitob o‘qishlarini bildirganlar. Ikkinchi o‘rinni rossiyalik (59 foiz), uchinchilikni esa ispaniyalik kitobxonlar (57 foiz) egallashgan. Ushbu institut tomonidan avvalgi yillarda o‘tkazilgan tadqiqot esa hindistonliklarning haftasiga 10,7 soat, tailandliklarning 9,4 soat, xitoyliklarning esa 8 soat vaqtini kitobga sarflashlarini ko‘rsatgan.
 
Yana bir gap. AQSHda kitob-xonlik u qadar rivojlanmagan bo‘lsada, 300 mln. aholi yashaydigan bu mamlakatda har yili 400 mln.ta badiiy kitob sotila-di. Bizda esa 37 mln. aholi yashaydi, afsuski, kitob xaridi 1 millionga ham yetmaydi. Ko‘rib turganingizdek, taqqoslaganingiz sari mutolaadan uzoqlashayotgan avlod haqidagi xavotirlarimiz kuchaymoqda.
 
Mulohazamizni qaysidir nashriyotning xatosi, loqaydligi va hatto aytish mumkinki, savodsizligi bilan chop etilgan ertak kitobdagi noo‘rin jumlalar bilan boshlagan edik. Gap-gapga ulanib, ichimizda yig‘ilib qolgan “dard”ni to‘kdik. Xulosa o‘rnida esa qaysiki xalq, qaysiki millat ertangi kun bunyodkorlari bo‘lgan yosh avlod tarbiyasiga loqayd qarar ekan, Behbudiy taʼkidlaganidek, jaholat sari odimlayveradi. Ortga qaytish esa tobora mushkullashib boraveradi...
 
Hafiza AKBAROVA,
Toshkent viloyati Zangiota tumanidagi 43-umumtaʼlim maktabi boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
“Milliy tiklanish” gazetasining 2024-yil 24-aprel sonidan olindi

Ertak kitobidagi zalolat yoxud mas’uliyatsiz noshirlar o‘qimasin

Nihoyat Toshkent shahar hokimligidan 2018-yildan buyon jamoatchilikni qiziqtirayotgan bir masalaga oid «sado» chiqdi: 2022-yili qayta ta'mirlash uchun yopilgan «Abdulla Qodiriy» hamda «Do‘stlik» bog'lari qayta ta'mirlanadigan bo'libdi.
 
Qayd etilishicha, bu ikki bog‘ O'zbekiston - Singapur qo'shma korxonasi BMP Smart Decision Private Limited kompaniyasiga 49 yilga ijaraga berilgan. Abdulla Qodiriy bog'i «tinch-sokin joy sifatida» qayta ta'mirlanadi, u yerda attraksionlar bo'lmaydi. Do'stlik (eski nomi Bobur) bog'iga ko'pi bilan 10 ta attraksion joylashtirilib, asosiy e'tibor yashillikni ko'paytirishga qaratiladi.
 
Tan olish kerak, bugunga qadar bu ikki bog‘ taqdiri haqidagi taxminlar poytaxtliklarni xavotirga solib kelayotgan, hatto matbuotda bir necha marta katta so‘roq ostida maqolalar berilgan bo‘lsa-da, mutasaddilardan tayinli javob chiqmayotgandi. Xususan, gazetamizning 2023-yil 1-noyabrdagi 37-sonida «Toshkent shahar hokimi Shavkat Umurzoqov diqqatiga! Abdulla Qodiriy bog'i sotilib ketganmi?» sarlavhali maqola e'lon qilingan edi. O'tgan olti oy mobaynida hokimlikdan biror javob yoki maqolaga munosabat ham bildirilmadi.
 
BMP Smart Decision Private Limited rahbari o'rinbosari Zafar Mirzaulug'ovning ta'kidlashicha, har ikki bog'ning qayta ta'mirlanish muddati 3 yil qilib belgilangan. Shuningdek, investorlarda ishlarni jadal tashkil etib, rekonstruksiyalash ishlarini 1,5 yilda yakunlash rejasi ham bor. Bundan tashqari, bog‘ yonida Abdulla Qodiriy kutubxonasi va qo'shimcha yana umumiy kutubxona qurish, bog'ning asosiy darvozasi ochilishi ham rejadan o'rin olgan. Darvoqe, Abdulla Qodiriy bog‘ida 4-5 qavatli binolar bo‘lmasligi, faqat yengil oynali konstruksiyalar, fudkort va milliy taomlar bo‘lishi ma’lum qilindi. Mas’ullarning ma’lum qilishlaricha, har bir istirohat bog‘iga kamida 10 million dollardan investitsiya kiritish sharti bilan ijaraga berilgan.
 
Ochig'i, bu qarordan quvondik. Yillar davomida abgor holatda yotgan har ikki bog‘ endi obod bo'lib, ko'rkam ko'rinishga kelsa, yaxshiku. Xalqqa foydasi tegadi, qolaversa, ulug' adibimizning nomi berilgan bog‘ «qayta tug‘iladi».
 
Lekin millatning buyuk farzandlari, ularning hayoti va ijodi bilan bog'liq hududlar, uy yoki binolar davlat ixtiyorida qoldirilsa bo'larmidi? Chunki yaqin tariximizda G'ofur G'ulom nomidagi istirohat bog'ining bir kechada «Dream park»ga aylanib qolganiga guvoh bo'lganmiz.
 
Zotan, Chilonzor tumanidagi «G‘afur G‘ulom» bog'i ham xuddi shu - BMP Smart Decision Private Limited kompaniyasiga 49 yilga ijaraga berilgan edi.
 
Jurnalistlarning bog'larda attraksionlar o‘rnatish masalasiga oid savollariga BMP Smart Decision rahbari Otabek Mirzajonov shunday javob berdi: «Masalan, «G‘afur G‘ulom»da 40 ta attraksion bo‘lsa, «Bobur»da 10 tadan ko‘p bo‘lmasa kerak. Biz attraksion qo‘yishga majbur bo‘lganimiz sababi yiliga faqat yashil fonni himoya qilish, kengaytirish va xodimlarning oyligi uchun 6 milliard so'mdan ko‘p pul ketadi».
 
Yana ta'kidlaymiz, bog'larni serdaraxt makonga aylantirish hamda tinch va salqin joy qilishga harakat qilinyapti. Shuningdek, bog'da shou va konsertlar uchun amfiteatr qayta tiklanadi, shaxmat maydonchasi, yoga va vorkaut zonasi, bir nechta bolalar maydonchalari paydo bo'ladi. Eng muhimi, investorlar bog'larni rekonstruksiyalash jarayonlari OAV hamda jamoatchilik vakillari uchun doimo ochiq bo'lishini ma'lum qilishdi. Demak, jarayonni kuzatishda davom etamiz. Nima bo'lganda ham avvalgi ko'rinishidan asar ham qolmagan olmazorlik va shayxontohurliklarga qadrdon bo'lib qolgan Abdulla Qodiriy hamda ko'plab yoshlarning mutolaasi, keksalarning diydorlashuvi-yu Layli Majnunlarning dil izhorlariga guvoh bo‘lgan «Do‘stlik» bog‘ining nomlari ham o‘zgarib ketmasa bo‘ldi...
 
Mahbubabonu JUMANAZAR QIZI,
«Milliy tiklanish» muxbiri
“Milliy tiklanish” gazetasining 2024-yil 24-aprel sonidan olindi

Hokim janoblari, “Abdulla Qodiriy” ham “Dream Park”ka aylanib ketmaydimi?

Markaziy Osiyoda birinchi bo'lib O'zbekiston 2030-yilga qadar gender tenglikka erishish strategiyasini qabul qildi. Bu xotin-qizlarning siyosiy partiyalardagi faoliyati, davlat boshqaruvidagi ishtirokini yanada oshirish, ularni oliy ta'limga, tadbirkorlik, axborot-kommunikatsiya, innovatsiya, energetika va muhandisiik sohalariga kengroq jalb etish uchun mustahkam huquqiy asos rolini bajara boshladi. Mazkur strategiya zo'ravonlikdan jabr ko'rgan shaxslarni reabilitatsiya qilish va moslashtirish tizimini tubdan takomillashtirish, bu bo'yicha qarorlar qabul qilish va ijro etishda xotin-qizlar va erkaklar o'rtasida tenglik tamoyilini tatbiq etish, ularning huquq va imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarishdan tashqari iqtisodiy, siyosiy va ijtimoiy hayotda gender tenglik targ‘ib qilinishini ta’minlashga oid keng qamrovli yondashuvlarni ham nazarda tutadi.
 
«Milliy tiklanish» demokratik partiyasining 2020 - 2024-yillarga mo‘ljallangan Saylovoldi dasturida ham gender tenglik masalasiga alohida urg‘u berilgan bo‘lib, unda: «Partiya xotin-qizlarning ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish, gender tenglik tamoyillarini ta’minlashni qo‘llab-quvvatlaydi», deb qayd etilgan. Shuningdek, hujjatda ayollarning farzand tarbiyasidan ajralmagan holda ishlashi uchun zarur shart-sharoit yaratish, hayotiy muammolarini aniqlab, hal etishning konstruktiv tizimini joriy etish, og‘ir ijtimoiy ahvolga tushib qolgan opa-singillarimizni qo‘llab-quvvatlash kabi ustuvor vazifalar ham belgilangan. Qayd etish joizki, ajrim oqibatida uy-joysiz qolgan ayollar va ularning farzandlari manfaatlarini himoya qilish, oilalardagi ijtimoiy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirishda erkaklar va xotin-qizlar bilan yakka tartibda ishlash tizimini yo‘lga qo‘yish masalasi ham partiya o‘ta muhim deb hisoblayotgan masalalardandir.
 
Eng asosiysi, bunday vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida xotin-qizlarning siyosiy faolligini oshirish, partiya boshqaruvida yetakchi ayollarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan yangi dastur ham qabul qilindi. Bundan tashqari, tizimda faoliyat yuritayotgan xodimalar (yosh bolalilar) uchun moslashuvchan ish tartibi joriy etilib, ularga oylik maoshlari saqlangan holda ishga bir soat kech kelish hamda bir soat erta ketish imtiyozi berildi. Partiya tizimidagi xotin-qizlarning siyosiy, huquqiy bilim va ko‘nikmalarini oshirish maqsadida esa muntazam ravishda siyosiy o‘quvlar tashkil qilinyapti, ichki hujjatlarda gender statistikasini yuritish va gender reytinglarini e’lon qilib borish yo‘lga qo‘yildi. Partiyaning «Ayollar qanoti» tuzilmasi ham ana shu talablar asosida takomillashtirib borilmoqda.
 
Bunday sa’y-harakatlar samarasi o‘laroq, «Ayollar qanoti» bevosita xotin-qizlar masalalari bilan shug‘ullanadigan o‘nga yaqin NNTlar bilan hamkorlik Memorandumlarini imzoladi. Ayolning oiladagi o‘rnini yo‘qotmagan holda jamiyatdagi faolligini oshirish, bandligini ta’minlash, savodxonlik darajasini aniqlash, muammolarini ijobiy hal etishga qaratilgan «Xizmat-beminnat», «Uyma-uy», «Deputat bilan yuzma-yuz», «Sayyor qabul», «Uch avlod uchrashuvi», «Ayol va siyosat», «Saylovchidan - saylanuvchiga», «Ayol - millat ovozi», «Biz zo‘ravonlikka qarshimiz!», «Nodirai davronlar» kabi bir qator targ‘ibot-tashviqot tadbirlari, motivatsion loyihalar, tanlovlaru o‘quv-seminarlarining izchil o‘tkazilayotgani natijasida partiya a’zolari safida ayollar ulushi ortib bormoqda.
 
Raqamlarga e'tibor qaratsak: 2019-yilda partiya a'zolarining 45,5 foizi xotin-qizlardan iborat bo'lgan bo'lsa, bu ko'rsatkich 2023-yilning mos davrida (184 534 nafar) 47 foizni tashkil etdi. E'tibor bering: partiya boshqaruvidagi xotin-qizlar ulushi 2019-yilda 315, rahbarlik lavozimlarida 121 nafarni tashkil etgan bo'lsa, 2023-yilda partiya boshqaruvida 381, rahbarlik lavozimlarida 195 nafar xotin-qiz faoliyat yuritmoqda. Deputat ayollarimizdan 109 nafari mansab pillapoyalaridan yuqoriladi.
 
Keyingi besh yilda mahalliy kengash sessiyalariga aynan gender tenglikka oid 57 ta masala kiritilgani ham bu boradagi faolligimizni ko'rsatadi.Shu o'rinda yana bir ma'lumot: 2023-yilda «Deputat ayollar klubi» a'zolari tomonidan «Uyma-uy» loyihasi doirasida 19068 ta xonadonning ijtimoiy-iqtisodiy sohadagi muammolari o‘rganildi. Xotin-qizlar murojaatlari asosidagi 9222 ta masala ijobiy hal etilib, 2258 nafar xotin-qizning bandligi ta’minlandi. 992 nafariga bank krediti olishda amaliy yordam ko‘rsatildi.
 
Bundan tashqari, 3695 nafar xotin-qizga sog‘liqni saqlash va ijtimoiy masalalarda yordam ko‘rsatildi. 982 nafarining uy-joy va yer-mulk bilan bog‘liq muammolari ijobiy yechim topdi, 9491 nafari esa «Ayollar daftari»ga kiritildi.
 
Xotin-qizlar bilan manzilli ishlash uchun 3751 marotaba «Sayyor qabul»lar uyushtirilib, 12 759 ta murojaatning 6856 tasi mutasaddilar ko‘magida hal etildi. 5903 tasi esa deputatlar tomonidan nazoratga olindi. «Ayollar va Yoshlar qanoti» tashabbusi bilan «Xizmat-beminnat» loyihasi doirasida mahallalardagi ishsiz xotin-qizlarga bepul kasb-hunar o‘rgatish maqsadida joylardagi 658 ta o‘quv kurslariga 2571 nafar xotin-qiz biriktirildi.«Nizoli oila deputat nazoratida» loyihasi doirasida esa ajrim yoqasiga kelib qolgan 596 ta yosh oila murosaga keltirildi.
 
Ammo masalaning boshqa tomoni ham bor: bugun jamiyatda xotin-qizlarning ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish, oliy ta’lim olishlari uchun har qancha shart-sharoit yaratilmasin, saylov tizimiga oid qonunchilikka harqancha o‘zgartirishlar kiritilmasin, agar ayolning o‘zida faollashishga ishtiyoq, xohish bo‘lmasa, hech qanday natijaga erishib bo‘lmaydi. Ayol o‘ziga, bilimi, salohiyati va qobiliyatiga ishonmasa, uning faoliyat maydoniga chiqishi amrimahol. Buning uchun xotin-qizlarda yetakchilik qobiliyatini shakllantirishga qaratilgan motivatsion tadbirlarni ko‘paytirish, umumta’lim maktablarining yuqori sinf o‘quvchi-qizlari, shuningdek, kollej talabalari o‘rtasida siyosatga oid so‘rovnomalar, ko‘rik-tanlovlar tashkil etish, g‘oliblarni rag‘batlantirish orqali siyosatchi ayollarning yangi avlodini shakllantirish maqsadga muvofiqdir.
 
Yana bir ma’lumot: «Ayollar qanoti» tashabbusi bilan Oila va xotin-qizlar qo‘mitasi qoshidagi «Qizlarjon» hamda Yoshlar ishlari agentligi qoshidagi «Qizlar ovozi» klublari a’zolari ishtirokida o‘tkazilgan «Nodirai davronlar» ko‘rik-tanlovida 18 yoshdan 30 yoshgacha bo‘lgan 1500 mingdan ziyod xotin-qizlar ishtirok etdi. Biz uchun ushbu tanlovning samarasi shu bo‘ldiki, ishtirokchilarning aksariyati partiyamizga a’zo bo‘lishdi.
 
Opa-singillarimiz uchun «Men muvaffaqiyatli ayolman», «Liderlik zavqi», «Deputat bo‘lmoqchiman» kabi mavzularda o‘tkazilgan 41ta motivatsion tadbir, 583 ta davra suhbati, 5 ta ko‘rik-tanlov, 7 ta maqsadli loyiha, 3 ta fleshmob, 1 ta aksiya, 640 ta targ‘ibot tadbiri va 288 ta amaliy uchrashuvlar ham siyosatchi ayollarga o‘zligini namoyon etish imkonini berdi deyish mumkin.
 
Jamiyatimizda siyosatchi ayollar haqida ijobiy fikr shakllantirish maqsadida 148 ta ijtimoiy roliklar tayyorladik.
 
Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi ayol deputatlar ishtirokida esa «Ayol va siyosat» ruknida «Siyosatga marhamat!» mavzusida 18 marotaba mahorat darslari o'tildi. Ta'kidlash lozimki, Oliy Majlisdagi fraksiyamiz, «Ayollar qanoti» hamda patiya qoshidagi «Deputat ayollar klubi» a'zolari hamda mavzuga doir ekspertlarining fikrlari asosida Gender strategiyasiga 130 dan ziyod takliflar kelib tushgan edi. Ular orasidan partiya Saylovoldi dasturida belgilangan vazifalardan kelib chiqadigan o'ttizga yaqin mukammal takliflar Oliy MajlisSenatiga taqdim etildi.
 
Ma'lumki, Gender tenglikka erishish strategiyasidan ko'zlangan maqsad xotin-qizlarni tazyiq va zo'ravonliklardan himoya qilish, ularning bevosita va bilvosita kamsitilishiga yo‘l qo'ymaslik, gender stereotiplarini bartaraf etish, bir so‘z bilan aytganda, erkaklar va ayollar tengligini ta’minlashda milliy qadriyatlarimizga tayangan holda yondashishdan iborat.
 
Feruza JALILOVA,
partiya Markaziy kengashi bo'lim boshlig'i
“Milliy tiklanish” gazetasining 2024-yil 24-aprel sonidan olindi

Gender tengligi: yondashuv va qarashlar o‘zgarishi kerak

Bugungi globallashuv davri har birimizdan zamon bilan hamnafas odimlashni talab etadi. Demak, bugun qaysi sohada ishlamaylik, albatta, ona tilimiz bilan birga, bir nechta xorijiy tillarni bilishimiz kerak.
 
Boisi til bilgan kishi dunyoni kezadi, do‘st orttiradi, hamkorlar topadi. Dunyo xalqlarining madaniyatidan, tarixidan xabardor bo‘ladi. Shu sababli, nafaqat yurtimizda, balki butun dunyoda chet tillarni o‘rganishga qiziqish kundan-kunga ortmoqda.
 
Inson qachonki xorijiy tillarni mukammal bilsa, bir nechta tillarda muloqot qila olsa, to‘g‘ri kasb-hunar tanlasa, o‘ylaymanki, hayoti va turmushi ham mazmunli o‘tadi. O‘zbekistonda yoshlarga ta’lim-tarbiya berish, turli yo‘nalishlarda yetuk mutaxassislarni tayyorlashda xorij tillarini chuqurlashtirib o‘rgatishga muhim vazifa sifatida qaralayotgani sababi ham shunda.
 
Bu siyosatning zamirida yurt kelajagi va ravnaqi uchun xizmat qiluvchi, dunyo bozorida raqobatbardosh, talab katta, bilimdon, har tomonlama yetuk kadrlar tayyorlash, o‘g‘il-qizlarning hayotda o‘z o‘rnini topishi uchun munosib sharoit yaratish, ilmli qilish, dunyodagi tengdoshlari bilan raqobatlasha oladigan avlodni voyaga yetkazish maqsadi mujassam.
 
Xorijiy tillarni mukammal o‘zlashtirgan har qanday inson nafaqat o‘z faoliyatiga yangiliklar olib kiradi, vazifalarni sifatli bajaradi, ilg‘or g‘oyalar bilan chiqadi, balki xizmat pog‘onalaridan ko‘tarilish, ya’ni oddiy aytganda “karyera” qilish uchun mustahkam intellektual zamin tayyorlaydi. Eng muhimi, xorijiy tillarni yaxshi bilgan inson qayerda bo‘lmasin o‘z ishini topadi, o‘zgalarning yordamiga muhtoj bo‘lmaydi. Shuning o‘ziyoq globallashuv davrida til bilish naqadar muhim ekanligidan dalolat beradi.
 
Mashhur siyosatchi Nelson Mandela aytganidek, “Agar siz bir odam bilan u tushunadigan tilda gaplashsangiz, uning ongiga kirib borasiz. Agar siz u bilan uning ona tilida so‘zlashsangiz, uning yuragiga kirib borasiz”. Shu sababli chet tilida ham ona tilidek chiroyli so‘zlash, xushmuomala bo‘lish yoshlarga faqat va faqat yangi imkoniyatlar eshigini ochadi.
 
Keyingi paytlarda ijtimoiy tarmoqlarda, internet saytlarida xorijda mehnat faoliyatini olib borayotgan yoshlarimizning til bilmasligi, qo‘lida yaxshi hunari yo‘qligi sababli turli qiyinchiliklarga, muammolarga duch kelayotgani haqida ko‘p eshityapmiz. Bu har birimizni o‘ylantiradi, mushohadaga chorlaydi. Bundan shunday xulosa qilish mumkinki, ushbu masalada hali muammolar bor.
 
Xo‘sh, bu muammoning oldini olish mumkinmi? Albatta, mumkin. Buning uchun yurtdoshlarimiz Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi xizmatlaridan samarali foydalanishlari kerak, xolos. Lekin ko‘pchilik fuqarolarimiz o‘z xavfsizligini o‘ylamay, Rossiya yoki Qozog‘istonga borishni afzal ko‘radi.
 
Axir bugun mamlakatimizda xorijga ishlash uchun ketish istagidagi mehnat migrantlarini til va kasb-hunarga o‘qitish, xavfsizligi va kafolatlangan ish bilan bandligini ta’minlash bo‘yicha yangi tizim yo‘lga qo‘yilgan-ku! Davlatimiz tomonidan yaratib berilayotgan imkoniyatlar, sharoitlarga qaramay, yoshlarimiz chet tilini bilmasa-da, xorijga tavakkalchilik asosida erkin chiqib ketyapti. Til bilmasligi bois, ish izlash, tanlash, muloqot qilish va huquqlarini talab qila olmayapti.
 
Mazkur muammolarni hisobga olib, yurtimizda mehnat migratsiyasini, xalqaro mehnat migratsiyasi jarayonlarini o‘z ichiga oluvchi migratsiya siyosatini shakllantirish yo‘lida izchil ishlar olib borilmoqda. Mehnat migratsiyasi masalalarini tartibga solish, mavjud muammolarni bartaraf etish, chet elga ketishdan oldin yurtdoshlarimizning kasbiy mahoratini oshirish imkoniyatini yaratishga katta e’tibor qaratilayotir.
 
Masalan, ayni chog‘da 28 ta davlatning 300 ga yaqin ish beruvchi va rekruting agentliklari bilan O‘zbekistondan ishchi kuchini jalb qilish bo‘yicha hamkorlik shartnoma imzolangan. Shuningdek, Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi tomonidan xorijiy tillarni va kasb-hunarni o‘rgatish uchun 32 ta monomarkaz, 53 ta kasb-hunar o‘qitish va 13 ta qurilish sohasi malakali mutaxassislarini tayyorlash markazi, 10 ta xorijiy tashkilotlar bilan hamkorlikda respublikamizda 48 ta kurslar faoliyati yo‘lga qo‘yildi.
 
Prezidentimiz raisligida shu yil 2-aprel kuni o‘tkazilgan yig‘ilishda ushbu yo‘nalishdagi ishlarni tashkil etishda yangicha tizim yaratilishi bo‘yicha aniq vazifalar belgilab berildi. Unga ko‘ra, 27 ta professional ta’lim muassasasida yangi o‘quv kurslari yo‘lga qo‘yiladi. Unda xorijda ishlash istagi bo‘lgan fuqarolar 1 yilgacha muddatda to‘lov-kontrakt asosida tayyorlanadi hamda ularni chet tiliga o‘qitishda xususiy o‘quv markazlari bilan hamkorlik qilinadi.
 
Kasbiy malakasi yo‘q, tilni bilmaydigan fuqarolarni esa kasbga o‘qitish va profta’lim muassasalarida maqsadli tayyorlash yo‘lga qo‘yiladi. Buning uchun Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi huzurida fuqarolarni xorijiy tillarga o‘rgatish va ishlashga maqsadli tayyorlash markazi ochiladi.
 
Shu bilan birga, Buyuk Britaniya, Germaniya, Polsha, Vengriya, Yaponiyadagi elchixona va konsulliklarda mehnat migratsiyasi bo‘yicha attashe, Saudiya Arabistonida agentlik vakili lavozimi joriy qilinadi. Xorijdagi fuqarolarimiz muammosini tezkorlik bilan hal qilish uchun elchixonalar va tegishli vazirliklarda 24 soat ishlaydigan “koll-markazlar” tashkil etiladi. Bu tizim orqali esa yurtdoshlarimiz o‘zlarini o‘ylantirayotgan barcha masalalarga tezkorlik bilan javob olish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
 
Sirasini aytganda, mamlakatimizda fuqarolarni chet elga tartibli va xavfsiz jo‘natish bo‘yicha muayyan ishlar qilinmoqda. Bu borada “xorijga ish — mahalladan” tamoyili yo‘lga qo‘yilayotgani e’tiborga molik. Unga ko‘ra, hokim yordamchisi, yoshlar yetakchisi xorijda ishlash istagida bo‘lgan fuqaroni aniqlab, “Onlayn mahalla” platformasiga kiritadi. Nomzodlar xorijdagi ish beruvchilar tanlovlariga jalb qilinadi. Kasbiy malakasi yo‘q va tilni bilmaydigan fuqarolarni kasbga o‘qitish va profta’lim muassasalarida maqsadli tayyorlash yo‘lga qo‘yiladi.
 
Umuman olganda, mamlakatimizda mehnat migratsiyasi tizimini takomillashtirish, fuqarolarni xorijga chiqishdan oldin kasb-hunarga o‘rgatish, bilim va malakasini oshirishga qaratilgan salmoqli ishlar qilinmoqda. Ushbu sa’y-harakatlardan ko‘zlangan maqsad bitta: toki chet ellarda mehnat qilayotgan yoshlarimiz hech bir to‘siq yoki muammoga duch kelmasin, vataniga, oilasi bag‘riga sog‘-omon qaytsin.
 
Sherzod QULMATOV,
Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi“Milliy tiklanish” fraksiyasi aʼzosi

Xorijiy tillarni o‘rganishda yangi imkoniyatlar

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari manzilli loyihalar ijrosi, shuningdek, aholini bozor mexanizmlarini joriy etishga qaratilgan so‘nggi o‘zgarishlar bilan tanishtirish maqsadda mahallalar va ishlab chiqarish korxonalarida uchrashuvlar o‘tkazmoqda. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi Spikeri o‘rinbosari Alisher Qodirov boshchiligidagi ishchi guruhi aʼzolari mahalliy Kengash deputatlari hamrohligida Chilonzor tumanidagi Beshqo‘rg‘on mahallasi aholisi bilan uchrashdi.
 
Maʼlumki, joriy yilning 1-mayidan boshlab aholi uchun elektr energiyasi va tabiiy gazning bir oylik isteʼmoli belgilangan yangi “bazaviy meʼyorlar” kuchga kiradi. Biroq ayrim hollarda ushbu o‘zgarish ijtimoiy tarmoqlarda turlicha talqin qilinmoqda. Shu o‘rinda amaldagi tariflar haqiqiy tannarxni qoplamayotgani, soha subsidiyalar hisobidan faoliyat yuritayotganini alohida taʼkidlash joiz.
 
Ayni paytda isteʼmolchiga yetkazib berilayotgan elektr energiya narxi 295 so‘mni tashkil etayotgan bo‘lsada, aslida davlatga 900-1000 so‘mga tushmoqda. Shuning oqibatida yuzaga kelayotgan zarar 14 trln. so‘mdan ortiq mablag‘ni subsidiyaga yo‘naltirish orqali qoplanmoqda. Bu esa tizimda modernizatsiya ishlarini ko‘ngildagidek amalga oshirish imkonini bermayapti. Yaʼni, bu nafaqat aholini energiya bilan to‘laqonli taʼminlashga, balki sohadagi beqarorlikka, pirovardida mamlakat taraqqiyotiga salbiy taʼsir ko‘rsatmoqda. Tejalgan subsidiya esa faqatgina eskirib bo‘lgan infratuzilmani yangilashga sarflanadi.
 
– Shu bois, “ko‘p ishlatgan ko‘p, kam ishlatgan kam to‘lash” yo‘liga o‘tilmoqda. Bu ijtimoiy adolat nuqtai nazaridan eng yaxshi yechim bo‘lgani uchun aksariyat davlatlar, hatto qo‘shnilarimiz ham allaqachon shu yo‘lga o‘tishgan, – dedi Alisher Qodirov uchrashuvda.
 
Ishchi guruhi aʼzolari shu kuni oilaviy tadbirkor Akmal Ergashev xonadonida bo‘lib, mebel va tikuvchilik sexi faoliyati bilan ham tanishdi. Deputatlar funksional oziq-ovqatlar kombinatida ham bo‘lib, 70 nafar fuqaroni ish bilan taʼminlagan korxona ishchilariga energetika tizimidagi so‘nggi o‘zgarishlar haqida batafsil maʼlumotlar berdilar.
 
Taʼkidlanganidek, bugun 125 ming kilometr uzunlikdagi elektr uzatish tarmog‘i, 912 ta podstansiya va 33 mingdan ortiq transformatorlar 40 yildan beri ishlatilyapti. Natijada ishlab chiqarilgan elektr energiyasining 15-20 foizi isteʼmolchilarga yetib bormayapti.