Hayotdan rozi bo‘lib yashash sururi

Mamlakatimizdagi islohotlar, bunyodkorlik shukuhi, ma’naviy-madaniy ishlar samarasi sirdaryoliklar hayotiga ham yangicha mazmun kiritmoqda. Zero, viloyatda so‘nggi 6 yilda bir necha o‘n yilliklarda amalga oshmagan ishlar qilindi.

Hududda keng ko‘lamli bunyodkorlik ishlari olib borilgan bo‘lsa-da, yaqin-yaqingacha olis qishloqlarda istiqomat qilayotgan oddiy odamlarning yashash sharoitini yaxshilashga yetarlicha e’tibor qaratilmagan edi. Aksariyat qishloqlarda ko‘chalar, ijtimoiy soha obyektlari, ichimlik suv, elektr ta’minoti kabi muhim sohalar yillar davomida qarovsiz va e’tiborsiz qolishi natijasida nochor ahvolga kelib qolgan, bu esa aholining haqli e’tirozlariga sabab bo‘lar edi.

So‘nggi yillarda qisqa muddatda viloyatda misli ko‘rilmagan islohotlar bo‘ldi. Nafaqat viloyat markazi, balki eng olis qishloqlar ham mutlaqo zamonaviy qiyofa kasb etdi. Odamlarni yillar davomida o‘ylantirib kelgan yo‘l, ichimlik suv, elektr energiyasi bilan bog‘liq masalalar yechildi.

Bu yutuqlar tasodif emas. Ular negizida chuqur o‘ylangan siyosat, xalqimizning fidokorona mehnati turibdi. Izchillik bilan hayotga tatbiq etilayotgan islohotlar natijasida tadbirkorlik rivojlandi, yangi korxonalar qad rostladi. Mahalla guzari, do‘kon, kutubxona, bolalar maydonchalari barpo etildi. Odamlar mehnat qilib, daromad topishi, har bir kunidan, hayotdan rozi bo‘lib yashashi uchun barcha sharoitlar muhayyo qilindi.

Ayniqsa, tadbirkorlik va fermerlikni qo‘llab-quvvatlash, ularning erkin va samarali faoliyat yuritishi uchun berilayotgan imkoniyatlar, yaratilayotgan sharoitlar ko‘lami nihoyatda kengaydi. Natijada ular aholi bandligini ta’minlash barobarida o‘z mahsulotlarini nafaqat ichki bozorga chiqarmoqda, balki xorijga ham eksport qilmoqda. Yangi ish o‘rinlari yaratib, viloyat iqtisodiyotiga, aholi farovonligini oshirishga hissa qo‘shyapti.

Oxirgi olti yilda viloyatga 30 trillion so‘m investitsiya jalb qilinib, 6640 ta yangi korxona ishga tushirildi. Bu orqali 55 ming doimiy ish o‘rni yaratilib, 17 ming oila kambag‘allikdan chiqarilgan. O‘zingiz ayting, ushbu raqamni bor-yo‘g‘i 6-7 yil ilgari misol qilib keltirish mumkinmidi? Bu oxirgi yillardagi izchil islohotlar samarasidir.

Sirdaryoda ham tadbirkorlar yil sayin ko‘paymoqda. Qurilish materiallari, farmatsevtika, charm va oziqovqat sanoati kabi yangi tarmoqlar paydo bo‘ldi.

Keyingi yillarda viloyatda bo‘layotgan o‘zgarishlar, yangiliklar haqida ko‘p va xo‘p yozish mumkin. Ammo bu yerda yil sayin, kun sayin bo‘layotgan o‘zgarishlarni bir maqolaga sig‘dirishning iloji yo‘q.

Prezidentimizning uzoqni ko‘zlab yuritayotgan pragmatik xalqchil siyosati tufayli odamlar yelkasidan tashvish, muammolar tog‘i ag‘darilmoqda, ko‘ngillarga cho‘kkan qorong‘u pardalar sidirib tashlanmoqda. Odamlarga orzu-havas, g‘urur-iftixor, shodlik qaytmoqda.

O‘tgan yil oktyabrda Prezident tashrifidan so‘ng Sirdaryoni “ishsizlikdan xoli hudud”ga aylantirish bo‘yicha dastur qabul qilingan edi. Dasturdagi tadbirlar uchun viloyatga qo‘shimcha 2 trillion so‘m ajratildi. Jumladan, 20 ming aholi imtiyozli kredit bilan ta’minlandi, 5 ming ishsiz yoshga asbob-uskunalar uchun grantlar ajratildi. 2 mingdan ortiq yangi hunarmand faoliyati yo‘lga qo‘yilib, 12 mingdan ziyod yigit-qiz kasb-hunarga o‘qitildi.

Aholi dehqonchiligi uchun qo‘shimcha 5 ming gektar yer tarqatilib, 10 ming aholi daromadli ish bilan ta’minlandi. Bu sa’y-harakatlar xalqimiz farovon turmush kechirishi, doimiy daromad manbaiga ega bo‘lib, murod maqsadiga yetishi, chinakamiga qadr topishi uchundir.

Mubolag‘asiz aytish mumkinki, bugungi Sirdaryo kechagi Sirdaryo emas! Viloyatda bo‘layotgan o‘zgarishlar, eng muhimi, odamlar ongi va dunyoqarashidagi o‘zgarishlar Sirdaryoning haqli ravishda yangi tarixi boshlanganidan darak beradi. Birgina hayotiy misol. Prezidentimizning taklifi bilan qisqa muddat — bir yil ichida Xovos tumani markazida butunlay yangi shahar qad rostladi. Ya’ni “Xovos siti”dagi ko‘p qavatli turar joylar egalariga topshirilib, 1000 dan ortiq oila o‘z uyiga ega bo‘ldi.

Davlatimiz rahbari islohotlarning “mahallabay” tizimida qanday yo‘lga qo‘yilgani, odamlar hayotidagi o‘zgarishlarni ko‘rish, navbatdagi rejalarni belgilash hamda xalq bilan muloqot qilish maqsadida shu yil 7 aprel kuni Sirdaryoda bo‘ldi. Uzoq kutilgan tashrif hudud ahlining kayfiyatini yanada ko‘tardi, ularni faollikka chorladi, yangi marralar sari ruhlantirdi. Ta’bir joiz bo‘lsa, harakatga keltirgani rost.

Sirdaryoning yer, suv va tabiat resurslari boy. Aholi jon boshiga ekin maydonlari boshqa hududlarga nisbatan 2-3 barobar ko‘p. Viloyatda qishloq xo‘jaligining suv bilan ta’minlanganlik darajasi ham yuqori. Agar bu sohaga ilm va innovatsiya olib kirilsa, mahsulot yetishtirish hajmi va eksportini oshirish mumkin. Zero, Sirdaryo poytaxt Toshkent shahriga yaqin joylashgan.

Shuningdek, u ikki qo‘shni davlat bilan qulay transport yo‘lagiga ega. Demak, endi bor imkoniyatlarni ishga solib, Sirdaryoni sanoat, tadbirkorlik, qishloq xo‘jaligi, ta’lim va tibbiyot bo‘yicha ilg‘or innovatsiyalar hududiga aylantirish lozim. Bu borada Xitoy tajribasiga tayanish qo‘l keladi. Chunki bu davlat mazkur sohalarda katta yutuqlarga erishgan.

Ahamiyatlisi, xitoylik investorlarning ham viloyatimizga qiziqishi katta. Buni quyidagi raqamlardan ko‘rish mumkin: oxirgi olti yilda ular bilan birga Shirin shahri, Mirzaobod va Sirdaryo tumanlarida 60 dan ortiq yirik sanoat korxonasi ochildi.

Viloyatga 2022 yilning o‘zida Xitoyning 250 million dollardan ziyod investitsiyasi jalb qilindi. Prezidentimiz Sirdaryoda 5 ta yangi tashabbusni e’lon qildiki, ularning barchasi aholi farovonligini yaxshilash, tadbirkorlikni rivojlantirish, kambag‘allikni qisqartirish, odamlarni rozi qilishga qaratilgani bilan ahamiyatlidir.

Xususan, ilg‘or innovatsiyalar hududida biofarmatsevtika, qurilish materiallari, qishloq xo‘jaligi, oziq-ovqat, elektrotexnika, tibbiyot, ta’lim sohalarining 20 ta yo‘nalishidagi loyihaga alohida imtiyozlar rejimi joriy qilinishi to‘g‘ri va oqilona qarordir. Bu yerdagilar yer, mol-mulk, foyda va aylanma uchun soliqlar hamda bojxona bojlaridan 3 yilgacha ozod qilinadi.

Yer uchastkalari soddalashgan tartibda ajratilib, yer va binolarni sotib olishda 5 yilgacha bo‘lib to‘lashga ruxsat beriladi. Bularning barchasi hududda tadbirkorlikni jadal rivojlantirish, ishlab chiqarish ko‘lamini kengaytirish, eng muhimi, eksport hajmini oshirishga zamin yaratadi.

Bir paytlar viloyat markazga yaqin joylashgan bo‘lsa-da, bunday sharoitlar bo‘lmagan, aholi uchun qulayliklar yaratishga e’tibor qaratilmagan. Viloyatda hozir amalga oshirilayotgan loyihalarni eshitib, mana, ko‘p yillar davomida qilinmagan ishlarni qisqa muddatda ham qilsa bo‘larkan-ku, deysiz.

Masalan, viloyatning 11 ta tumani va shahri Xitoy modeli asosida sanoatga ixtisoslashishi, har birida innovatsion texnoparklar ochilib, ularda elektrotexnika, biofarmatsevtika, kimyo, qurilish materiallari, ipak va oziq-ovqat sanoatida innovatsion loyihalar amalga oshirilishi pirovardida, faqat va faqat insonni rozi qilishga, hudud iqtisodiyotini rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlashga xizmat qilishi aniq.

Prezidentimiz viloyatlarga tashrifi chog‘ida “Xalq rozi bo‘lsa, ishimizda unum va baraka bo‘ladi”, deya ko‘p takrorlaydi. Bu bejiz emas, albatta. Boisi, rivojlanishning muhim omillaridan biri odamlarni rozi qilish, ularga munosib yashash sharoiti yaratish, ertangi kunga bo‘lgan ishonchini yanada mustahkamlashdir.

Sirdaryoda ijtimoiy muammolarni hal qilishga joriy yilgi davlat dasturlarida ko‘zda tutilgan 685 milliard so‘mga qo‘shimcha 380 milliard so‘m, oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirishga yana 110 milliard so‘m ajratilishi ana shu ezgu maqsadga qaratilgan, desak mubolag‘a bo‘lmaydi.

Shu bilan birga, sanoat, agrar soha va tadbirkorlik loyihalariga 1 milliard dollar, infratuzilma barpo etishga 105 million dollar jalb qilinadi. Tashrif chog‘ida xorijiy investitsiyalar jalb qilib, Sirdaryo viloyatini innovatsion hududga aylantirish vazifasi qo‘yildiki, bu shu viloyatdan saylangan deputat sifatida bizning zimmamizga ham katta mas’uliyat yuklaydi.

Qisqasi, bugun viloyatda mo‘jizalar ro‘y bermoqda. Bunday yaratuvchilik, bunyodkorlik ruhi yangi marralarni zabt etishga chorlaydi. Yurtdoshlarimizning ko‘zlaridagi quvonch, hayotdan mamnunlik, ayniqsa, yoshlarimizning nigohlarida barq urib turgan g‘ayrat-shijoat, ertangi kunga ishonch yolqinlari ularning porloq kelajagidan dalolat beradi.

Davlatimiz rahbarining bu galgi tashrifi esa viloyatni yanada rivojlantirish, inson qadrini ulug‘lash, xalqni rozi qilish, hududning beqiyos imkoniyatlarini yuzaga chiqarish, xalqimiz farovonligini yuksaltirish, turmush sharoitini yanada yaxshilashga xizmat qiladi.

Sherzod QULMATOV,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati

“Milliy tiklanish” fraksiyasi aʼzosi