Endi milliy valyutamizning kamsitilishiga yo‘l qo‘yilmaydi

Ma’lumki, har qanday mamlakatning milliy valutasi o‘sha davlatning suverenitetini belgilovchi muhim ramzlaridan biri hisoblanadi. Bugungi kunda dunyoda 200 dan ziyod davlatlar bo‘lsa, ularning faqat 160 ga yaqini milliy valutasiga ega xolos. Demak, qolgan davlatlar qaysidir jihatlari bilan to‘la mustaqil emas.

O‘zbekiston ham o‘z valutasiga ega davlatlardan. 1994-yilning 1-iyul kuni milliy valutamiz – so‘m muomalaga kiritildi va mustaqil pul-kredit siyosatini yuritish, iqtisodiyotda hisob-kitoblarni amalga oshirish imkoniyatiga ega bo‘ldik. Ish haqi va barcha ijtimoiy to‘lovlar so‘mda to‘lana boshlandi. Shu tariqa davlatimizning iqtisodiy mustaqilligini ta’minlovchi mustaqil pul-kredit siyosati shakllandi.

Ammo shu yilning 1-may kunigacha amalda bo‘lgan Konstitutsiyamizda milliy valutamiz – so‘m haqida biron-bir modda kiritilmagan edi. Aynan mazkur bo‘shliq qaysidir yillarda milliy valutamizni o‘z qo‘limiz bilan qadrsizlanishiga sababchi ham bo‘ldi.

Eslang: bozorlardagi eng oldi va arzon tovarlar faqat xorijiy valutada sotilar edi. Hatto o‘zimizda ishlab chiqarilgan ommabop avtomobillarga ham to‘lov faqat xorijiy valutada qabul qilinardi. Odamlar peshana teri bilan topgan so‘mini qaysidir yo‘llar bilan valutaga aylantirishga majbur bo‘lardi. Lekin o‘sha paytlarda arz-dodimizni hech kim eshitmasdi.

Ming shukurki, «Chidasang shu, chidamasang katta ko‘cha» qabilida ish tutilgan kunlar tarixga aylandi. Odamni ham yig‘lashga, ham kulishga majbur qiladigan bunday «qonun»lardan butunlay voz kechildi. Ya’ni, xalqning xohish-istagi asosiga qurilgan Konstitutsiyamizga milliy valutamiz haqidagi norma kiritildi.

Konstitutsiyamizdagi o‘zgarishlar, xususan, 150-moddaga ko‘ra, endi so‘m O‘zbekiston Respublikasining butun hududida yagona cheklanmagan qonuniy to‘lov vositasiga aylandi. Konstitutsiyamizdagi o‘zgarishlar, xususan, 150-moddaga ko‘ra, endi so‘m O‘zbekiston Respublikasining butun hududida yagona cheklanmagan qonuniy to‘lov vositasiga aylandi.

Konstitutsiyamizdagi o‘zgarishlar, xususan, 150-moddaga ko‘ra, endi so‘m O‘zbekiston Respublikasining butun hududida yagona cheklanmagan qonuniy to‘lov vositasiga aylandi.

Jamshid QOSIMOV,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi

“Milliy tiklanish” fraksiyasi aʼzosi