Xalqimiz manfaatining mustahkam kafolati

Bugun mamlakatimizda kuchli fuqarolik jamiyati, huquqiy demokratik davlat barpo etish yo‘lidagi sa’y-harakatlar barcha jabhada amalga oshirilayotgan islohotlarda, aholi yashash tarzida yaqqol namoyon bo‘lmoqda.

Ayniqsa, yangi tahrirdagi Konstitutsiyamizning hayotga tatbiq etilishi Yangi O‘zbekiston tarixida yangi davrni boshlab berdi. O‘z navbatida, “O‘zbekiston — 2030” strategiyasi ham yangilangan Konstitutsiyada belgilangan normalarni amaliyotga yo‘naltirish orqali inson qadrini ulug‘lashga xizmat qiladigan hujjatdir, desak mubolag‘a bo‘lmaydi.

Oxirgi yillarda yurtimizda olib borilayotgan tizimli islohotlarning zamirida inson, uning huquq va erkinliklarini ta’minlash davlat siyosatining asosiy mazmun va mohiyatini tashkil etmoqda. Bu borada davlat organlarining faoliyati aynan shu siyosatni amalda ro‘yobga chiqarishga qaratilgan bo‘lib, davlatni tom ma’noda, o‘z xalqiga xizmat ko‘rsatadigan institutga aylantirishdan iborat.

Shu nuqtai nazardan aytganda, Strategiyada belgilangan maqsad va vazifalar har bir insonga o‘z salohiyatini ro‘yobga chiqarish, daromadini oshirish, ta’lim olishi, tibbiyot xizmatlari va ijtimoiy himoya ko‘rsatilishini yanada yaxshilash orqali ularni rozi qilishga xizmat qiladi. Jumladan, dasturilamal hujjatda “Qonun ustuvorligini ta’minlash, xalq xizmatidagi davlat boshqaruvini tashkil etish” ustuvor yo‘nalishining 74-maqsadi — aholi farovonligini ta’minlash va hududlarda kundalik masalalarni hal etishda mahallani jamoatchilik hamda davlat organlari o‘rtasidagi “tayanch ko‘prik”ka aylantirish belgilandi. Bunda, mahalla faoliyatining moliyaviy va tashkiliy-huquqiy asoslarini yanada kuchaytirishni nazarda tutuvchi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmoni loyihasini tayyorlash qayd etildi.

Ushbu maqsadning mazmun-mohiyati shundaki, bugungi kunda mahalladagi beshlik faoliyatini yanada samarali tashkil etish, mahallaning obro‘-e’tiborini kuchaytirish, undagi muammolarni joyida hal etish nazarda tutilgan. Xususan, har bir mahallada “Mahalliy budjeti” tizimini joriy etish, aholining mol-mulk va yer soliqlarini mahallaning o‘zida qoldirish amaliyotini yo‘lga qo‘yish, ularda mahalla raisi tomonidan infratuzilma va ijtimoiy masalalarni hal qilish, tadbirkorlik uchun sharoitni yaxshilash kabi masalalarga yo‘naltirish tartiblarini belgilash aks etmoqda.

Shuningdek, jamoat ishlari jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan mahalladagi ishsiz aholini obodonlashtirish va mavsumiy ishlarga jalb etish, ularga haq to‘lash vakolatini ham mahalla raisiga berish, mahallalarga tegishli hududdagi mahalliy Kengashlar sessiyalari kun tartibiga ko‘rib chiqish uchun taklif kiritish, tuman mahalliy Kengashlarining qarorlari loyihalarini ishlab chiqish va muhokama qilishda ishtirok etish huquqini taqdim etish, fuqarolar ishonchini qozonmagan mahalla raislariga aholi tomonidan “rais vakolatini muddatidan ilgari tugatish bo‘yicha taklif kiritish” tartibini joriy qilish ko‘zda tutilyapti.

Mahalla raisi faoliyatiga asossiz aralashish, unga taalluqli bo‘lmagan vazifalarni yuklaganlik uchun javobgarlikni belgilash hamda mahalla raisiga hokim yordamchilari, yoshlar yetakchilari, xotin-qizlar faollari, profilaktika inspektorlari, mahallaga biriktirilgan tuman soliq inspektorlari, ijtimoiy xodimlarni rag‘batlantirish, zarur bo‘lganda, chora ko‘rish bo‘yicha takliflar kiritish vakolatlari berilishi ham ushbu dasturiy hujjatdan o‘rin olgan.

Aynan mana shu vazifa va vakolatlar zamonaviy mahalla tizimini isloh etish bo‘yicha, shak-shubhasiz, o‘z natijasini beradi va ushbu tuzilmani aholiga yanada yaqinlashtiradi. Eng muhimi, mahalla raislarining halq ichida obro‘-e’tiborini, mavqeini ko‘tarishga xizmat qiladi va mahallani samarali boshqarishda muhim ahamiyat kasb etadi.

Nazir SOBIROV,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi

“Milliy tiklanish” fraksiyasi aʼzosi