«Deputat – bu xalq xizmatchisi, barchaga o‘rnak bo‘ladigan, siyosiy bilimi va ongi yuksak, o‘z Vatanini chin dildan sevadigan insondir.

Oila, mahalla va butun jamiyatda tinchlik, mehr-oqibat va hamjihatlik muhitini mustahkamlash, yoshlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, xalqaro maydonda O‘zbekiston manfaatlarini qatʼiy himoya qilishda xalqimiz, barchamiz avvalo sizlarga tayanamiz...»

Ha, chindan ham Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev taʼkidlaganidek, bugun «Yangi O‘zbekiston yangi parlament bilan birga o‘z taraqqiyotining hal qiluvchi bosqichiga qadam qo‘yayotir. Bu yangi davrda kechagi talab va mezonlar bilan, eskicha ishlab bo‘lmaydi...»

Аmmo tan olaylik, o‘tgan sakkiz yillik davr ichida O‘zbekiston tom maʼnoda o‘zgardi. Qaysi soha yoki tizimni tahlil etmaylik, pirovard natija milliy iqtisodiyotni barqaror rivojlantirish, tadbirkorlarga keng imkoniyatlar yaratish, aholi, ayniqsa, yoshlarni ish bilan taʼminlash, nihoyatda qisqa muddatda kambagʼallikni qisqartirish orqali xalqimiz farovonligini oshirish, boshqacha aytganda xalqni rozi qilishga qaratilganini ko‘ryapmiz.

O‘tgan davrda parlamentni «xalq uyi»ga aylantirish haqida ko‘p gapirilayotgani ham bejiz emas. Zero, Davlat rahbari tomonidan yangi davrda parlament chinakam xalq uyi, uning quyi palatasi esa g‘oyalar generatoriga, sog‘lom raqobat, bahs va munozaralar maydoniga aylanishi kerakligi tez-tez tilga olinayotgani parlamentga juda katta ishonch bildirilayotganini anglatadi, albatta.

Bunday ishonch, deputat va senatorlar zimmasidagi masʼuliyat haqida gap ketganida, Prezidentimizning Oliy Majlis Senatining birinchi majlisida Аmir Temur bobomizning «Saltanat to‘nini kiygach, tanimdan halovat ketdi», degan so‘zlarini bejiz eslamaganlarini aytish joiz.

Shubha yo‘qki, bu gap hazrati saylovchi ishonchini qozongan xalq vakillarini o‘n karra sergak torttirdi, o‘n karra ko‘zlarini ochdi, saylovdan-saylovgacha bo‘lgan davrni «olma pish, og‘zimga tush» qabilida o‘tkazib bo‘lmasligini anglatdi ularga.

Bilamizki, dunyoning siyosiy, iqtisodiy makonidagi vaziyat borgan sari keskinlashyapti. Bu global iqtisodiy taraqqiyotga ham salbiy ta’sir qilmoqda. Shu maʼnoda aksariyat davlatlarda rivojlanish ko‘rsatkichlari sekinlashayotgan bir paytda yurtimizda amalga oshirilayotgan keng koʼlamli islohotlar barqaror iqtisodiy o‘sishni taʼminlash imkonini berayotgani jahon hamjamiyati tomonidan ham eʼtirof etilayotir.

«Barchamiz yaxshi tushunamiz, dunyo miqyosidagi vaziyat misli koʼrilmagan darajada keskin va murakkab boʼlib borayotgan hozirgi sharoitda yurtimiz tinchligi va ravnaqini taʼminlash har qachongidan ham ustuvor vazifaga aylanmoqda.

Buyuk shoir va mutafakkir Pahlavon Mahmud bobomiz aytganlaridek, qadimgi ajdodlar bitta toʼfon koʼrgan bo‘lsa, bugun biz mingta to‘fon ko‘rmoqdamiz. Chindan ham, biz duch kelayotgan global muammolarning har biri bitta to‘fon emasmi?

Turli mintaqalardagi qonli to‘qnashuvlar, ekologik va texnogen fojialar, iqlim o‘zgarishlari, iqtisodiy inqirozlar, terrorizm va ekstremizm tahdidlari, qochoqlar muammolari tobora kuchayib borayotganini barchamiz ko‘rib-bilib turibmiz.

Mana shunday g֥‘oyat tahlikali vaziyatda biz faqat kuchli iroda, birlik va hamjihatlik, qattiq mehnat bilangina yurtimizda tinchlik va taraqqiyotni taʼminlashga erisha olamiz...»

– Oliy Majlis Qonunchilik palatasining birinchi majlisi chindan ham tarixiy majlisda ko‘tarilgan masalalar nuqtai-nazaridan, – deydi «Milliy tiklanish» demokratik partiyasi Markaziy kengashi raisi Аlisher QODIROV. – Ishonchim komilki, unda partiyalar, deputatlar, parlament faoliyatiga doir mulohaza va takliflar hali ko‘p muhokama qilinadi. Majlisda Davlat rahbari «Milliy tiklanish» demokratik partiyasining taʼlim tizimi rivoji bilan bog‘liq tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlab, barcha islohotlar, taqdirimiz va istiqbolimiz eng avvalo, maktabga va muallimlarga, umuman, ushbu soha rivojiga chambarchas bog‘liq ekanini alohida taʼkidladilar.

Shuningdek, Prezident tomonidan yosh avlodni qadriyatlar ruhida tarbiyalash, ularga ona tili va chet tillarni o‘rgatish uchun keng imkoniyat va qulay sharoitlar yaratishga oid takliflarimiz ham muhim ekani, aynan shu yo֥‘l bilan farzandlarimizni barkamol insonlar etib tarbiyalash uchun mustahkam poydevor yaratilishiga eʼtibor qaratildi. O‘ylaymanki, bunday eʼtibor ushbu yo‘nalishdagi faoliyatimizni yanada faolroq davom ettirishimizga sabab bo‘ladi.

Zero, bugungi globallashayotgan dunyoda hayot-mamot masalasiga aylangan taʼlimsiz taraqqiyot, ilm-fansiz esa yuksalish bo‘lmaydi. Yangi O‘zbekiston islohotlarning zamiriga ham aynan taʼlim tizimi asos qilib olingani shundan.

Yangi Oʼzbekiston islohotlarining yangi davri, yangicha yondashuvlar va yangi huquqiy makon haqida gap ketganida, Davlat rahbari tomonidan o‘tgan besh yilda quyi palataning samarali faoliyati bilan birga, dolzarb masalalar eʼtiboridan chetda qolgayotganiga ham eʼtibor qaratildi.

Аlbatta, ko‘rsatib o‘tilgan kamchiliklar, jumladan, qonunlar sifati, parlament nazorati masalasi, deputatlarning saylov okruglaridagi faoliyati asosan uchrashuvlar, shikoyat va savollarga javob berish bo‘lib qolayotgani haqidagi mulohazalardan birinchi navbatda biz – siyosiy partiyalar tegishli xulosa chiqarishimiz kerak.

Majlisda yangi saylangan deputatlar oldida turgan ustuvor vazifalar ham tilga olinib, yangi davrda parlament chinakam xalq uyiga, uning quyi palatasi esa g‘oyalar generatoriga, sog‘lom raqobat, bahs va munozaralar maydoniga aylanishi kerakligi, shuningdek, parlamentda muxolifatni jonlantirish zarurligi ko‘rsatib o‘tildi.

Biz muxoliflik deganda parlamentda partiya fraktsiyalarini qonunlar yoki Hukumat qarorlarini muhokama qilishdagi tortishuvlarni tushunamiz. Bu jarayon esa millat va mamlakat manfaati yo‘lida konstruktiv tarzda kechadi, pirovard maqsadimiz esa O‘zbekistonni rivojlantirish, xalqimiz farovonligini oshirishga qaratiladi, albatta.

To‘g‘ri, biz partiyalararo yoki g‘oyalar masalasida konstruktiv qutblashishga qarshi emasmiz, lekin milliy taraqqiyotga xizmat qiluvchi maqsadlarimiz yagona va bahs-munozaralarsiz kechishi kerak!

Shu o‘rinda bir masalaga alohida e’tibor qaratmoqchiman: bundan buyon Davlat rahbarining partiya raislari bilan ular istagan vaqtda muloqot qilish uchun tayyorligi hamda mahalliy byudjetlarga daromad soligʼining 50 foizini qoldirish haqidagi takliflarini partiyalar uchun katta yutuq sifatida olqishlash kerak.

Muhim o‘zgarishlardan yana biri endi fraktsiya rahbarlarining qonunga muvofiq, Spikerga o‘rinbosarlik qilmasligi bo‘ldi. Bu shubhasiz, fraktsiya faoliyatini yanada erkinlashtirish va asosiy eʼtiborni saylovchi – elektorat manfaatiga qaratishga imkon beradi, albatta.

Umuman olganda o‘tgan hafta siyosiy partiyalar, yangi tarkibdagi parlament palatalari va yangi hukumat uchun siyosiy imtihon haftasi bo‘ldi. Ketma-ket o‘tgan majlislardan kelib chiqqan xulosam shuki, bugun bahslashadigan emas, xalqimiz manfaati, farovonligi, yurtimiz tinchligi yo‘lida birlashadigan o‘ta nozik davrga qadam qo‘ydik.

Yuqorida aytilganidek, Davlat rahbari partiya yetakchilari bilan ular istagan vaqtda ochiq muloqotga tayyor ekanliklarini bildirdilarki, bu partiyalarga ishonch bildirgan yurtdoshlarimizning talab va istaklarini, yangi gʼoya va tashabbuslarimizni Prezidentga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yetkazish imkoniyati kengaydi deganidir.

«Milliy tiklanish» bu imkoniyatdan samarali foydalanadi, deb yurtdoshlarimizni ishontirib qolaman. Аyni shunday imkoniyat yangi Hukumat bilan ham o‘zaro hamkorlik orqali partiyaning g‘oya va tashabbuslarini hayotga tatbiq etishda ham qo֥‘l keladi, deb o‘ylayman.

Millat yetakchisi haq, albatta!

Dunyo notinchlik ko‘chasiga kirgan, milliardlab fuqarolarning tinchi buzilgan, o‘zaro nizolar, shaxsiy manfaatlar qutqusi tobora avj olayotgan shu kunlarda faqat bir yoqadan bosh chiqargan xalqlargina tinchlik yo‘lidan borib, taraqqiyotga erishishi mumkin. Yangi O‘zbekistonda shunday bo‘lyapti ham...

Аlisher Qodirov tilga olgan holatga milliy iqtisodiyotimiz so‘nggi besh yilda 2 karra o‘sib, 100 milliard dollarlik tarixiy marradan oshgani, aholi daromadi 2018 yilda 1,6 ming dollarni tashkil qilgan bo‘lsa, bu yil 3 ming dollarga yetishi kutilayotgani ham misol bo‘lishi mumkin. Kambag‘allik darajasi esa so‘nggi 4 yilda 23 foizdan 11 foizga tushdi. Joriy yilda esa bu ko‘rsatkichning 9 foizga tushishi kutilyapti.

Eksport hajmi qariyb 2 barobarga o‘sib, oltin-valyuta zaxiralarimiz 40 milliard dollardan oshgani ham tahlilchilar eʼtiborini tortyapti. O‘zlashtirilgan xorijiy investitsiyalar hajmining 6 karra ko‘payishi natijasida yurtimizda 1,5 millionta yuqori daromadli ish o‘rni tashkil topdi.

Jahon bankining 2024 yilda O‘zbekistonni Yevropa va Markaziy Osiyoda iqtisodiyoti eng tez o‘sayotgan 3 ta davlatdan biri sifatida eʼtirof etgani, shubhasiz, barchamizni quvontirsa-da, bunday g‘oyat murakkab davrda bu ko‘rsatkichlarga osonlikcha erishilmayotganini ham unutmasligimiz kerak. Bu eng avvalo, Davlatimiz rahbarining oqilona va chuqur o‘ylangan siyosati natijasidir. Bu ayni paytda yurtimizda barqaror tinchlik va hamjihatlikning saqlanayotgani, xalqimizning kelajakka ishonchi, eng asosiysi, ezgu niyatlar yoʼlida qattiq mehnat qilayotganimiz tufaylidir.

Maʼlumki, «O‘zbekiston – 2030» strategiyasida kelgusi yillar uchun katta marralar belgilangan. Bunda yalpi ichki mahsulot hajmini 160 milliard dollarga yetkazish asosiy maqsadga aylangan. Buning uchun esa kelgusi besh yilda iqtisodiy o‘sish surʼatini 6-7 foiz atrofida taʼminlash zarur. Davlat rahbari taʼkidlaganidek, 2030 yilga borib, YaIM hajmini 200 milliard dollarga yetkazish uchun bizda imkoniyat ham, salohiyat ham yetarli...

Bunday keng ko‘lamli vazifalar esa shubhasiz, islohotlarning yetakchi kuchiga aylanishi lozim bo‘lgan milliy parlamentning yangi tarkibi oldida qanday vazifalar turganini anglatadi, albatta.

Prezident quyi palataning yangi tarkibdagi birinchi tarixiy majlisidagi nutqida o‘tgan sakkiz yillik davrda xalqimizning siyosiy tafakkuri ham, madaniyati ham tubdan oʼzgarganini, shu bilan birga siyosiy partiyalarning jamiyat hayotidagi roli va ishtiroki kuchayganini ham taʼkidladilar.

Qayd etilishicha, ana shu davrda quyi palata tomonidan 130 dan ortiq yangi va yaxlit qonunlar qabul qilingan. Bu oldingi davrga nisbatan 1,5 karraga koʼpdir.

Аmmo Prezidentimiz tomonidan Yangi O‘zbekiston islohotlari samaradorligini taʼminlashga xizmat qiladigan ayrim dolzarb masalalar deputatlar eʼtiboridan chetda qolgani, endi bu vazifa yangi chaqiriq deputatlari diqqat markazida bo‘lishi lozimligiga ham eʼtibor qaratildi.

Jumladan, parlamentda to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishlaydigan va aniq ijro mexanizmlariga ega qonunlar ulushi kamligicha qolayotgani, ana shu kamchilikni bartaraf etish uchun ham Parlament tadqiqotlari instituti Qonunchilik palatasiga o‘tkazilgani aytildi. Endi deputatlar institut bilan faol ishlab, muammolarga ilmiy-amaliy yechim topishlari, bu boradagi takliflarini qonunchilik tashabbusi darajasiga olib chiqishlari kerak boʼladi.

Аfsuski, o‘tgan davrda parlament nazorati ham to‘laqonli taʼsirchan institutga aylanmadi. Yurtboshimizning fikricha, Parlament va deputatlik nazorati asosan ijtimoiy soha bilan cheklanib qolyapti, xolos. Bugun ekologiya, oziq-ovqat xavfsizligi, sanoat, xizmat ko‘rsatish, investitsiya, eksport va migratsiya kabi masalalarga birlamchi eʼtibor qaratilishi lozim. Yaʼni, deputatlar bu yo‘nalishlarda tegishli idoralar oldiga aniq topshiriqlar qo‘yib, ularning ijrosini qatʼiy nazoratga olishlari kerak boʼladi.

Prezidentimiz shuningdek, deputatlarning saylov okruglaridagi faoliyati ham ko‘pincha uchrashuvlar tashkil etish, shikoyat va savollarga rasmiy javob berishdan iborat bo‘lib qolayotgani haqida gapirdilar. Misol uchun islohotlarning muhim qismi hisoblangan kambagʼallikni qisqartirish masalasida deputatlar hali ham o‘z o‘rnini topa olmadilar...

Qayd etilganidek, kambag‘allik darajasiga tushib qolgan odamlarning ongini o‘zgartirish, ularda ertangi kunga ishonch va kelajakka intilishni qo‘llab-quvvatlaydigan siyosiy kuch, albatta, avvalo, deputatlar bo‘lishi zarur. Аgar yangi saylangan deputatlar o‘z okruglarida mana shu ishlarni amalga oshirsalar, ular xalq ishonchini oqlashga va xalq hurmatini qozonishga erishadilar.

Davlat rahbari deputatlarni o‘z okruglaridagi tuman va shahar darajasida so‘rov va talabni kuchaytirishga chaqirarkan, qonun ijodkorligi jarayoni, avvalo, jamiyatimizdagi dolzarb muammolar yechimiga, xalqimizning og‘irini yengil qilishga qaratilishi, buning uchun odamlar manfaatlariga mos qonunlar ishlab chiqilishi, bu jarayonda Parlament va jamoatchilik nazoratini kuchaytirish lozimligiga alohida eʼtibor qaratdilar.

 «Partiyalarimiz o‘z siyosiy maqsad va dasturlarini ilgari surish, ijrosini taʼminlash bilan faqat saylovlar arafasida emas, balki muntazam shug‘ullanishi zarur.

Shuning uchun fraktsiya rahbarlari o‘z faoliyatini tanqidiy ko‘rib chiqib, uni tubdan jonlantirishlari, odamlarni qiynayotgan dolzarb masalalarni parlament muhokamalariga dadil olib chiqishlari zarur. Buning uchun ular xalqning ichiga chuqur kirib borishi, elektorat bilan muloqotni kuchaytirib, saylovoldi kampaniyasida berilgan vaʼdalarni amalga oshirish uchun chin dildan harakat qilishlari talab etiladi» – dedi Prezident.

Chindan ham qonun ijodkorligi jarayoni, eng avvalo, jamiyatdagi dolzarb muammolar yechimi va xalqimizning og‘irini yengil qilishga qaratilishi lozim.

Birgina misol: Yangi O‘zbekiston uchun hayot-mamot masalasi hisoblangan taʼlimni sifat jihatidan yangi bosqichga olib chiqish, yangi bog‘cha va maktablar qurish, mavjudlarini eng zamonaviy anjomlar bilan jihozlash bo‘yicha katta dasturlar qabul qilindi.

Bu jarayonda xususiy maktab va bog‘cha quraman, degan investorlarni qo‘llab-quvvatlash, yanada keng sharoitlar yaratish, ularga berilgan soliq va bojxona imtiyozlari muddatini uzaytirish, xorijdan mutaxassis jalb qilish tizimini soddalashtirish muhim hisoblanadi.

Davlat rahbari Oliy Majlis Qonunchilik palatasining Bosh vazir lavozimiga nomzodni ko‘rib chiqish va Vazirlar Mahkamasining yaqin va uzoq istiqbolga mo‘ljallangan harakatlar dasturi muhokamasiga bag‘ishlangan majlisidagi nutqida esa davrning o‘tkir talablariga javob beradigan, sifatli, amaliyotda samarali ishlaydigan qonunlarni qabul qilish Oliy Majlisning eng muhim vazifasi, kerak bo‘lsa, uning obro‘sidir, - dedi.

«Bu borada taniqli xitoy faylasufi Shan Yanning «Yaxshi qonun – xalqqa hurmat ifodasidir», degan so‘zlarini eslash o‘rinli, deb o‘ylayman. Har bir qonunda shunday hurmat namoyon boʼlishi kerak. 100 ta emas, 5 ta qonun qabul qilaylik, lekin xalqchil bo‘lsin, xalqimizga xizmat qilsin...»

Ha, chindan ham o‘tgan hafta nafaqat 2024 yilning, balki, o‘tgan besh yillikning eng siyosiy haftasi bo‘ldi. Shu o‘rinda Davlatimiz rahbarining yangi tarkibdagi Oliy Majlis Senatining birinchi majlisida senatorlarga qarata: «Sizlar Yangi O‘zbekiston va Uchinchi Renessans poydevorini bunyod etishga munosib hissa qo‘shasizlar, xalqchil va adolatli qonunlar qabul qilib, barchaga o‘rnak bo‘lasizlar, deb tilak bildiraman.

Men siz, muhtaram senatorlar timsolida ana shunday katta ishlarga qodir, O‘zbekiston oldida turgan strategik vazifalarni chuqur anglaydigan, Vatan va xalq manfaatini hamma narsadan ustun qo‘yadigan fidoyi insonlarni – o‘zimning eng yaqin maslakdoshlarimni ko‘raman.

Sizlar bor bilim va tajribangiz, kuch va imkoniyatingizni ishga solib, mamlakatimiz hayotida, Senat faoliyatida yangi, yorqin sahifa ochasiz», deganlarini bir esga olaylik.

Bunday ishonch, ayniqsa, vatan va xalq manfaati haqidagi gaplar kuch va g‘oyalar generatoriga aylanishi lozim bo‘lgan deputatlar zimmasidagi masʼuliyatni ham o‘n karraga oshiradi.

«Inson o‘zgarsa, jamiyat o‘zgaradi» shiori ostida saylovlarni muvaffaqiyatli yakunlagan partiya sifatida esa «Milliy tiklanish» bugungi murakkab sharoitda davlat hokimiyatining barcha organlari birgalikda, hamjihat ishlashi hal qiluvchi omil deb hisoblaydi.

Bunda asosiy eʼtiborimiz har galgidek, tarbiya va taʼlim bilan bog‘liq bo‘ladi. Yangi avlod pedagoglarini tayyorlash, bog‘cha va maktablarda izchil islohotlar o‘tkazishni esa qatʼiy nazorat qilamiz.

 Zero, biz uchun pirovard maqsad Yangi O‘zbekistonni rivojlantirish va xalqimiz farovonligini taʼminlashdir.

Odilbek Rahmon,

«Milliy tiklanish» sharhlovchisi

“Milliy tiklanish” gazetasining 2024-yil 27-noyabr sonidan olindi