Millat genafondini himoya qilish fuqarolik burchimiz

Ma'lumki, joriy yilning 13-iyun kuni Oʼzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining yigirma yettinchi Yalpi majlisida Oliy Majlis Qonunchilik palatasi tomonidan 2021-yil 21-dekabrda qabul qilingan “Аlkogol va tamaki mahsulotlarining tarqatilishini hamda isteʼmol qilinishini cheklash toʼgʼrisida”gi Oʼzbekiston Respublikasi Qonuni koʼrib chiqilgan edi.

Ushbu Qonunda kollizion normalar mavjudligi, asosiy tushunchalarga aniqlik kiritish ehtiyoji, davlat organlarida takrorlovchi vakolatlar belgilanganligi, turli yosh toifasidagi subʼektlar koʼrsatilganligi sababli Qonunni rad etish toʼgʼrisida qaror qabul qilindi.

2022-yil 15-iyul kuni Oliy Majlis Qonunchilik palatasining navbatdagi yigʼilishida Qonunni Senatning takliflari asosida qayta koʼrib chiqish uchun deputat va senatorlardan iborat Kelishuv komissiyasi tuzildi.

Qayta koʼrib chiqish natijasida Kelishuv komissiyasi Qonunga quyidagi oʼzgartish va qoʼshimchalar kiritish maqsadga muvofiq, deb topildi.

Birinchidan, 2022-yil 7-iyundagi “Reklama toʼgʼrisida”gi Qonunning 39-moddasida tabiiy va koʼpiklanadigan vinolar bilan birga pivoni ham cheklangan tarzda reklama qilish belgilangan. Koʼrib chiqilayotgan Qonunning 24-moddasida esa pivoni reklama qilish taqiqlangan. Ushbu nomuvofiqlikni bartaraf etish maqsadida Qonunning 24-moddasi yaqinda qabul qilingan “Reklama toʼgʼrisida”gi Qonunning 39-moddasi bilan muvofiqlashtirilib, pivoni cheklangan tarzda reklama qilish koʼzda tutildi.

Ikkinchidan, Foydalaniladigan tushunchalarni turlicha izohlash imkoniyatini istisno etish, ularning mazmunini toʼliq ochib berish maqsadida Qonunning 3-moddasi chekilmaydigan tamaki mahsuloti turi boʼlgan “nikotinli snyus” va “tamakili snyus” tushunchalari bilan toʼldirildi.

Uchinchidan, Qonunning 7-, 10-11-, 18-19-, 29-moddalarida alkogol va tamaki mahsulotlarini isteʼmol qilishning zarari toʼgʼrisida axborotni tarqatish, profilaktika chora-tadbirlarini voyaga yetmaganlar oʼrtasida olib borilishi nazarda tutilgan edi. Qonun doirasida vujudga keladigan munosabatlarda oʼn sakkiz yoshdan yuqori va yigirma bir yoshga toʼlmagan shaxslar qatlamini qamrab olish maqsadida yuqorida koʼrsatilgan moddalardagi “voyaga yetmaganlar” soʼzlari “yigirma bir yoshga toʼlmagan shaxslar” soʼzlari bilan almashtirildi.

Shu bilan birga Qonundagi 7-moddaning nomi “Аlkogol va tamaki mahsulotlarining tarqatilishini hamda isteʼmol qilinishini cheklash boʼyicha profilaktika choralarini amalga oshirish” amaldagi oʼzgarishsiz qoldirildi. Chunki bu yerda chora tadbirlarni amalga oshirish koʼzda tutilgan va kimlar amalga oshirishi aniqlashtirilmoqda.

Bundan tashqari Oʼzbekiston Respublikasining "Ichki ishlar organlari toʼgʼrisida"gi, "Davlat soliq xizmati toʼgʼrisida"gi qonunlari, Oʼzbekiston Respublikasining Bojxona kodeksiga muvofiq Ichki ishlar vazirligi, Davlat soliq va Davlat bojxona qoʼmitasining vakolatlariga aniqlik kiritilib, umumiy xarakterga ega boʼlgan takrorlovchi normalar chiqarib tashlandi.

Shunday qilib, Senat xulosasida koʼrsatilgan 5 ta taklifdan 4 tasi qabul qilindi.

Joriy yilning 9-avgust kuni Oliy Majlis Qonunchilik Palatasining navbatdagi Yalpi yigʼilishida Qonun boʼyicha kelishuv komissiyasining xulosasi koʼrib chiqish rejalashtirilgan.

Umid qilamizki, deputatlarimiz kelishuv komissiyasi xulosasini qoʼllab-quvvatlab, Qonunni yangi tahrirda maʼqullaydilar hamda yoshlarimizni, millat genofondini alkogol va tamaki mahsulotlaridan himoya qilishga oʼz hissalarini qoʼshadilar.

Doniyor Toshboyev, bo'lim boshlig'i