Zamonaviy sivilizatsiya hozirda miqyosi bo‘yicha sanoat inqilobiga teng keladigan, ammo shiddati undan ham ulkan transformatsiyani boshdan kechirmoqda. Raqamlashtirish va sunʼiy intellekt – bu shunchaki yangi texnologiyalar yoki iqtisodiyotning yangi tarmoqlari emas, balki tamoman yangi yashash muhiti, ishlab chiqarish, muloqot, boshqaruv va voqelikni anglashning yangi usuli. Ular insoniyat hayotining kundalik odatlaridan tortib global moliyaviy oqimlar, sog‘liqni saqlash tizimlari va shaxsiy identifikatsiyagacha bo‘lgan bosqichlarni o‘zgartirmoqda.

Yangi reallikda milliy suverenitet, iqtisodiy raqobatbardoshlik va ijtimoiy farovonlik endilikda faqat katta hududlar, foydali qazilma zaxiralari bilan emas, balki davlat va jamiyatning maʼlumotlarni samarali ravishda yaratish, qayta ishlash va ulardan foydalanish, shuningdek, intellektual mashina algoritmlarini ishlab chiqish va joriy etish qobiliyati bilan belgilanadi. Bu sohalarning bozor mexanizmlariga asoslangan rivojlanishi, albatta, yaxshi. Biroq u raqamli tafovutga, texnologik qaramlikka, ijtimoiy tengsizlikning kuchayishiga va ilgari mavjud bo‘lmagan yangi tahdidlarning yuzaga kelishiga ham sabab bo‘ladi. Shu bois, bugun raqamlashtirish va sunʼiy intellekt texnologiyalarini rivojlantirish bo‘yicha keng qamrovli, puxta o‘ylangan va milliy harakatlar rejasini ishlab chiqish va amalga oshirish har bir davlat oldida turgan eng dolzarb masalalardan biridir.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning siyosiy irodasi bilan keyingi sakkiz yilda raqamlashtirish sohasida keng ko‘lamli islohotlar boshlandi. Sohani rivojlantirishning yaxlit va global strategiyasi shakllantirildi. Davlat va jamiyatning global raqamli transformatsiyasini boshlash uchun mutlaqo yangi muhit yaratildi. Bugungi o‘zgarish va natijalar Davlatimiz rahbarining strategik tafakkuri bilan yuzaga chiqdi.

Prezidentimiz raqamlashtirishni faqat IT-mutaxassislar uchun texnik vazifa emas, balki umumxalq, umumjamiyat taraqqiyotining ustuvor yo‘nalishi sifatida belgilab, “XXI asrda davlat qudrati ko‘p jihatdan texnologik suverenitet bilan, fuqarolarning farovonligi esa raqamli xizmatlarning mavjudligi va sifati bilan belgilanadi” degan yangi paradigmani aniq ifoda qilib berdi. Bu qatʼiy ishonch sohadagi katta sakrashlarning harakatlantiruvchi omiliga aylandi.

Davlatimiz rahbarining bu boradagi siyosati va yetakchiligi topshiriqlarda emas, balki mamlakat IT-landshaftini qisqa muddat ichida tubdan o‘zgartirgan aniq, inqilobiy qarorlarda o‘z ifodasini topdi. Aynan Prezident tashabbusi, nazorati va qo‘llab-quvvatlashi bilan milliy IT-park yaratildi. Uning rezidentlariga juda katta imtiyozlar berildi. Natijada IT-park – O‘zbekiston yangi iqtisodiyotining ramzi va “tashrif qog‘ozi”ga aylandi.

Bugungi kunda fuqarolar Yagona interaktiv davlat xizmatlari portalidan foydalanmoqda. Bu platformani yaratishdan asosiy maqsad – davlat va barcha amaldorlar fuqarolarga qulay bo‘lgan usulda xizmat ko‘rsatishini tashkil etish. Bugun bunga erishildi. Mana shunday inqilobiy o‘zgarish Prezidentning adolatli, insonparvar siyosatining yorqin dalilidir.

Prezident maktablari, “Bir million dasturchi”, “Bir million axborot texnologiyalari sohasi mutaxassisi”. Davlatimiz rahbarining muallifligidagi mana shunday o‘ziga xos innovatsion loyihalar bizga millatning asl boyligi aql-zakovat va ijodkorlikda ekanligini chuqur anglatmoqda. Prezidentimiz qisqa muddatli foydaga emas, balki uzoq muddatli inson kapitaliga sarmoya kiritmoqda. Shu orqali kelgusi o‘n yilliklarga mo‘ljallangan farovonlik poydevori qo‘yilmoqda.

O‘zbekiston yetakchisining qatʼiyati bilan mamlakatimiz raqamli transformatsiyaning xalqaro maydoniga chiqdi. Toshkent sohadagi nufuzli xalqaro forumlarga mezbonlik qilmoqda. Bu voqeliklar mamlakatimizni mintaqaviy IT xab va global raqamli kun tartibining jiddiy ishtirokchisiga aylantirdi.

Prezident Shavkat Mirziyoyevning raqamlashtirish va sunʼiy intellektni rivojlantirish borasidagi nafaqat milliy, balki global yetakchiligi sohaga qo‘shgan salmoqli hissasi va o‘ziga xos yangi tizim shakllantirgani bilan yaqqol ko‘rinmoqda. U – O‘zbekiston texnologik uyg‘onish davrining bosh meʼmori. Bugun raqamlashtirish konsepsiyadan haqiqatga aylandi. Texnologik loyihalar insonparvarlik mazmuni bilan boyib bormoqda. Prezident tarixan qisqa fursatda xalqimizni taraqqiyot sari yetaklab, uning raqamli kelajakda munosib o‘rin egallashini taʼminlashga barcha kuchini safarbar qilmoqda. Bu siyosat markazida inson turgani uchun ham xalqaro eʼtirofga sazovor bo‘lmoqda.

Ilhom ABDULLAYEV,
Oliy Majlis Qonunchilik palatasining
Innovatsion rivojlanish va axborot texnologiyalari masalalari qo‘mitasi rais