Odobli, axloqli jamiyat qurish – bosh masala

Konstitutsiyamizning yangi tahriri Inson qadrini yanada oshirishni nazarda tutadi. Insonning, fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ro‘yobga chiqarishga, unga xizmat qilishga urg‘u berilganligi bilan eʼtirofga loyiq.

Inson qadri odobli, axloqli jamiyatda ulug‘lanadi. Shu sababdan huquqiy nuqtai nazardan axloq mezonlariga ham albatta eʼtibor qaratish zarurati mavjud. 

Taʼkidlash lozimki, amaldagi Konstitutsiyada odob, axloq so‘zi ishlatilmagan bo‘lsada, ular Fuqarolik kodeksi va boshqa qonunlarimizda o‘z aksini topgan. Axloq bilan bog‘liq normalar inson huquqlariga bag‘ishlangan xalqaro hujjatlarda, aksariyat mamlakatlarning konstitutsiyalarida ham o‘z aksini topgan.

Shu nuqtai nazardan qaraganda, referendumda xalqimizning hukmiga havola etilgan yangi Konstitutsiyada ajdodlarimiz azaldan eʼtibor qaratib keladigan axloqiy fazilatlar ham eʼtiborga olingani bilan alohida ahamiyatga ega. Jumladan, 21, 33 va 71-moddalarida ijtimoiy axloq, 44 va 79-moddalarda esa axloq masalalari bilan bog‘liq normalar kiritilmoqda.

Dunyoda kechayotgan globallashuv jarayonida “ommaviy madaniyat” kabi xalqimizning odobiga, didiga, umuman, hayot tarziga to‘g‘ri kelmaydigan axloqsizliklardan himoya qilishda, maʼnaviyat, tarbiya tushunchalariga qarshi xurujlar bo‘layotgan bir paytda axloqiy mezonlarning Konstitutsiya darajasiga olib chiqilishi muhimdir. Bu bizga odob-axloq meʼyorlarini har kuni, har damda eslatib turadi, doimo sergak tortib turishimizga undaydi. Negaki, bu masalalar mavsumiy yoki esga tushganda shug‘ullanadigan ishlar emas, odob-axloq har kuni, har damda eʼtiborni, tinimsiz mehnatni talab etadi.

Mana shunday o‘zgarishlardan keyin Konstitutsiya loyihasida eʼtiborga olinayotgan mazkur normalar aholimizning ko‘nglidagi gaplar ekanligiga shubha qilmaslik ham bo‘ladi. Axir asosiy maqsad ham xalqimizning dilidagi g‘oyalarni, fikrlarni Bosh Qomusda aks ettirish hisoblanishi hech kimga sir emas. Har bir ota-ona farzandining tarbiyali, odobli, axloqli bo‘lishini istaydi. Orif bolalarni tarbiyalab voyaga yetkazish uchun tinib-tinchimaydi, baxtini, iqbolini ko‘rish uchun yashaydi.

Yangi Konstitutsiya loyihasi esa xalqimizning orzu-umidlarini ro‘yobga chiqarishda tartib-taomillarni belgilaydi, yo‘naltiradi. Zero, odobli, axloqli jamiyatdagina inson o‘z orzu-umidlariga yetishadi.

Akmal Jumabayev,

"Milliy tiklanish" demokratik partiyasi

Markaziy kengashi devoni rahbari