Ezgulik tantana qilgan kun

Yurtimizda Navro‘zi olam! Millati, dinidan qatʼiy nazar mamlakatimizda yashayotgan barcha xalqlar, elatlar uchun ham birdek qadrli kunlardir bu bahor ayyomi. Chunki Navro‘z tinchlik, totuvlik, farovonlik bayramidir.

Navro‘z ayyomi oddiy bayram emas, balki xalqimizning tarixi, qadriyatlari, urf-odatlarini o‘zida mujassam etgan, millat bilan ulg‘ayib, millat bilan birga taraqqiy etgan bayramdir. Shu bois, bu bayramni har yili katta tantanalar bilan nishonlaymiz. Har yili uning yangidan-yangi qirralarini, asrlar bo‘yi sir-sinoat bo‘lib kelayotgan jihatlarini kashf etamiz.

Taʼkidlash lozim, Navro‘z mustaqillik yillarda tamomila yangicha mazmun va mohiyat kashf etdi. Xalqimiz hayotidan o‘zining o‘rnini yanada chuqurroq egalladi.

Navro‘z haqida tarixiy, adabiy manbalar ko‘p. Mahmud Qoshg‘ariy, Beruniy, Umar Xayyom, Alisher Navoiy kabi allomalarimizning asarlarida Navro‘z bayrami, u bilan bog‘liq urf-odatlar haqida ko‘plab maʼlumotlar keltirilgan. Ayniqsa, Abu Rayhon Beruniyning "Qadim xalqlardan qolgan yodgorliklar" nomli asarida bu bayramning kelib chiqishi, tarixi haqida yetarlicha maʼlumotlar bor.

Navro‘z bu tun bilan kun teng kelgan kundir. Bobokalonlarimiz aynan mana shu kuni samoviy jismlar harakatida ulkan burilish yasaladi, tabiatda jonlanish yuz beradi deb uqtirib kelishgan. Zamonaviy ilm-fan esa bu qarashlar, bu hayotiy haqiqat mukammal darajadagi aniqlikka ega ekanligidan hamon hayratda.

Navro‘z bilan bog‘liq qarashlar bu ulusning qadimiy bilim, ulkan hayotiy tajribasi edi. Davrlar o‘tishi bilan bu bilim tizimga solinib, uyg‘un, hamohang holda ezgu qadriyat sifatida avlodlarga meros qoldirilgan. Shu maʼnoda, Navro‘zni qancha ko‘p o‘rgansak uning tarixi shunchalar teran ekanini yanada ko‘proq anglab boraveramiz.

Navro‘z bilan bog‘liq qarashlarning asl mohiyatida o‘zi nima yotadi, degan savolning tug‘ilishi tabiiy. Uning ibtidosida yovuzlik ustidan ezgulikning, tun ustidan kunning, zulmat ustidan yorug‘likning tantanasini ko‘ramiz. Bu kurash Navro‘z bilan bog‘liq afsona, rivoyat, qo‘shiq, maqol va aytimlarning qat-qatida turli xil obrazlarda, ramzlarda muhrlanib qolgan.

Navro‘z haqidagi afsonalarning birida ushbu ayyom kunida davlat qushi uchirilib, u kimning boshiga qo‘nsa o‘shani shoh etib saylaganlari haqida rivoyat bor. Aslida bu davlatchilik haqidagi qarashlarning ilk kurtaklari edi. Bu yurtda, bu tuproqda Amir Temur davlati kabi ulkan saltanatlar o‘z-o‘zidan paydo bo‘lib qolmagan. Buning zamini juda olis zamonlarga, ajdodlarimiz o‘z qadriyatlarini ulug‘lab, uni Navro‘z deb atalgan qomusiy bir tizimga sola boshlagan davrlarga borib taqaladi.

Navro‘zingiz muborak bo‘lsin, aziz yurtdoshlar!

Nargiza HAMIDOVA,

partiya Markaziy kengashi sektori mudiri